Eindrapport: Besparing op energie en CO2 door sturing op temperatuur en assimilatie

Van april 2023 tot oktober 2023 heeft er bij Botany in Horst een hogedraad komkommerteelt plaatsgevonden met als doel te besparen op energie en CO2 bij deze teelt door middel van twee methodes: zonder CO2-dosering met veel luchten en mét CO2-doseren bij beperkt luchten.

Twee methodes

1. In een periode dat er sowieso veel gelucht moet worden, helemaal geen CO2-dosering toepassen. Dit kost onherroepelijk productie, de vraag was hoeveel?
2. Luchten beperken en CO2-doseren: hierdoor zal de kastemperatuur en het CO2-gehalte stijgen. Theoretisch is uitgezocht dat er 100 ppm stijging nodig is om 1 graad temperatuurstijging te compenseren. De vraag was of dit ging lukken.

Bij de tweede methode wordt er optimaler gebruik gemaakt van beschikbaar CO2 en van zonnewarmte, waardoor assimilatie maximaal en het energieverbruik minimaal zal zijn.

Materiaal
Om de effectiviteit van de methodes te kunnen onderzoeken, werden twee kascompartimenten gebruikt. In de testafdeling werden de verschillende strategieën getest en in de praktijkkas werd op een praktijkconforme manier geteeld waarbij Het Nieuwe Telen de leidraad was. De proef is opgedeeld in twee fases, waarbij de eerste methode werd uitgevoerd in week 25 t/m week 29 van de teelt en methode 2 werd toegepast in week 31 t/m week 37. Enkele specificaties:

• Proefduur: 20 weken
• Vier rassen: Dee Vitae (hoofdras) (Enza), Carapaz (Rijkzwaan), DR01 (Bayer), Nun2023 (BASF Vegetables Seeds)
• Twee teeltfases: 1. Geen CO2 doseren en koudere temperaturen, 2. Wel CO2 doseren en warmere temperaturen
• Schermen: Lichtuitstootscherm (Obscura 9950 FR W), Energiescherm (Luxous 1147    FR)

Resultaten
Met extra luchten kan meer CO2 van buiten worden gebruikt door meer te ventileren. Hierdoor zal ook de kastemperatuur dalen waardoor er een betere balans ontstaat tussen aanmaak en verbruik van assimilaten. Of het telen zonder doseren rendabel is, hangt af van de prijs van CO2 en de prijs van de komkommers. Tijdens de testperiode werd er 2,6 kg/m² minder geproduceerd (2,9 kg/m² inclusief week 30) terwijl er rond de 2,8 kg/m² CO2 is bespaard.

Uit test 2 kan worden geconcludeerd dat er door ramen te knijpen, wel degelijk te besparen valt op CO2. In week 31-33 scheelde dit 13%. In deze test is geteeld met een relatieve RTA (ratio temperatuur/assimilatie) ten opzichte van de praktijkkas. Hierdoor was het automatisch altijd warmer dan in de praktijkkas. Hierdoor wordt de teelt wel risicovoller en moet de bovengrens aan temperatuur strakker in de gaten gehouden worden.

Dit project is uitgevoerd door Botany en Plant Lighting en gefinancierd en gecoördineerd door Kas als Energiebron, het innovatieprogramma van LVVN en Glastuinbouw Nederland. Mede mogelijk gemaakt door Kennis in je Kas (KijK) en de gewascooperatie komkommer. De proef is intensief gevolgd en begeleid door telers.