Sturen met LED in de sierteelt: achtergronden en ervaringen (2)
In het tweede deel van de workshop over de ervaringen met LED in de sierteelt ging Nieves Garcia van Wageningen University & Research in op de lichtcriteria voor Alstroemeria en voor potanthurium. Beide gewassen lagen de afgelopen jaren in onderzoek op de Bleiswijkse locatie van de kennisinstelling. De workshop was onderdeel van het LIchtEvent van Kas als Energiebron op 27 maart.
Van Alstroemeria zijn vier rassen in vier halve compartimenten geteeld onder totaal vier lichtrecepturen. Twee compartimenten ontvingen overwegend rood licht (één met en één zonder aanvullend verrood licht), de twee andere compartimenten kregen relatief veel blauw en wit licht (één met en één zonder aanvullend verrood licht). Het aanvullende groeilicht was in alle gevallen 190 µmol/m2/sec PAR, waar verrood licht niet toe behoort. De belichtingsduur bedroeg maximaal 16 uur per etmaal en de proef duurde 20 maanden.
Minder loos in Alstroemeria
“De achterliggende onderzoeksvraag was of telers via het aangeboden spectrum invloed kunnen uitoefenen op de productie en kwaliteit. De vorming van loze takken is een van de elementen waar wij naar keken. Sommige rassen kunnen daar in de winterperiode of in de zomer bij onvoldoende bodemkoeling relatief veel last van hebben”, licht Garcia toe. “Dat lijkt inderdaad het geval te zijn. De compartimenten waar aanvullend 16% verrood licht werd aangeboden, vertoonden duidelijk minder loosvorming. Dat is dus positief. -We zagen dat alleen niet direct terug in meer productie, dat is natuurlijk wel wat je zou verwachten. Het bespaart in ieder geval arbeid. Verrood licht in het spectrum lijkt voor loosgevoelige rassen hoe dan ook een aanbeveling.”
Schaduwplant reageert anders
Verrood licht staat ook bekend als een stuurinstrument om de plant- of bloemsteelstrekking te beïnvloeden. Toevoeging van verrood licht aan het spectrum resulteert bij lichtminnende gewassen in strekking. Voor schaduwplanten geldt juist het omgekeerde. Deze planten ontvangen van nature weinig rood en blauw licht, omdat dit al door de bladeren van hoger reikende, lichtminnende planten is geabsorbeerd voordat het de doorgaans lage schaduwplant kan bereiken.
Garcia: “Dat het goed is om je bewust te zijn van de natuurlijke lichtbehoefte van planten, bleek tijdens een eerste proef met potanthurium in full LED in onze Kas 2030, die plaatsvond onder het normale sierteeltspectrum met veel rood en zonder verrood licht. De lichtintensiteit was hoog en er werd 16 uur per etmaal belicht. Na verloop van tijd kregen veel bladeren lichtgele en oranje vlekken. Het is goed mogelijk dat het aangeboden lichtspectrum de boosdoener was. Dat aspect is samen met de strekking meegenomen in het spectrumonderzoek.”
Verhoudingen in rood : verrood licht
In het recent afgesloten onderzoek naar de invloed van lichtspectrum op bloemsteelstrekking en plantopbouw werd bevestigd dat schaduwplanten duidelijk anders op specifieke lichtkleuren reageren dan lichtminnende gewassen, zoals Chyrsant en roos. In kleine onderzoekscompartimenten werd telkens dezelfde hoeveelheid PAR-licht aangeboden en werd gevarieerd in de rood-verrood verhouding.
“Voor de strekking en plantopbouw is vooral de verhouding tussen rood en verrood licht van belang”, legt de Wageningse onderzoeker uit. “Wij lieten die verhouding sterk variëren, namelijk van 85 tot 0.6, met vier gradaties daar tussenin. Het eerste recept met veel rood en nauwelijks verrood licht leidde tot veel bloemsteelstrekking. . Het andere uiterste, met zeer veel aanvullend verrood licht, is het typische schaduwlicht, waarin relatief weinig rood aanwezig is.”
De verschillende lichtregimes gaven duidelijke verschillen te zien in bloemsteelstrekking en plantopbouw. “Hoe hoger het aandeel verrood, des te compacter de anthuriumplant zich ontwikkelt”, stelt Garcia vast.
Tweede proef met potanthurium
In een tweede proef met vier spectra bij een gelijk en een kortere belichtingsduur van 12 uur in plaats van 16 uur werden de bevindingen bevestigd en enkele nieuwe aanwijzingen gevonden waarmee telers voordeel kunnen behalen. Een flink aandeel verrood licht lijkt sowieso aan te bevelen voor een mooie, compacte opbouw, al zal het optimum van ras tot ras wat verschillen. Een lange belichtingsduur geeft bij sommige rassen meer bladvlekken, maar deze zijn ook bij 12 uur belichten niet altijd te voorkomen, dat lijkt sterk rasafhankelijk. “Hetzelfde geldt voor uitbreiding van het spectrum met een aandeel wit licht”, vult Garcia aan. “Al met al lijkt de weg open te liggen voor een effectieve toepassing van full LED met verrood licht in de teelt van potanthurium. Telers hebben voldoende handvatten om daarmee zelf de punten op de i te kunnen zetten.”
Bekijk de presentaties van het LichtEvent.
De onderzoeken zijn voor een groot deel gefinancierd vanuit het Kas als Energiebron, het actie- en innovatieprogramma van ministerie LNV en Glastuinbouw Nederland.
