Verdamping chrysant en houdbaarheid
In de winters van 2021-2022 en 2022-2023 waren de energieprijzen bijzonder hoog. Daarom werd in de chrysantenteelt een aantal energiebesparende maatregelen getroffen (minder belichten, beperkte inzet van buiswarmte en veel schermen) waardoor er relatief vochtig geteeld is. Tegelijkertijd hebben veel chrysantentelers problemen ervaren met de houdbaarheid. Om te onderzoeken of de houdbaarheidsproblemen voortkwamen uit een gebrekkige verdamping zijn bij Plant Lighting in twee klimaatcellen, twee verdampingsproeven met chrysant uitgevoerd.
Relatieve luchtvochtigheid versus houdbaarheid
In de eerste chrysantenteelt zijn de effecten van hoge en lage relatieve luchtvochtigheid (RV) in combinatie met een hoge en lage gift-EC op de verdamping en houdbaarheid onderzocht bij cultivars ‘Chic’ en ‘Pina Colada’. Het was mogelijk de verdamping te halveren bij de hoge RV ten opzichte van de lagere RV. Het gewas ontwikkelde zich sterker bij hoge EC, waardoor de LAI groter was en er meer verdamping plaatsvond dan bij lage EC. Bij de eindoogst bleken de huidmondjes uit alle hoge RV behandelingen een gebrekkige sluitingsreactie te hebben, wat resulteerde in een inconsistente houdbaarheid: alleen Chic geteeld bij hoge RV en hoge EC had een beduidend slechtere houdbaarheid dan in de lage RV behandeling. Takken uit de andere hoge RV behandelingen waren even lang houdbaar, ondanks de disfunctionele huidmondjes.
In de tweede teelt is onderzocht of met enkele uren per dag een lagere RV - in plaats van een continue hoge RV - de houdbaarheid, kon verbeteren.
Reactie huidmondjes
Daarnaast is de verdamping vanuit het substraat en de invloed van luchtbeweging in het gewas op de verdamping onderzocht. In alle behandelingen werd er een gebrekkige sluiting van de huidmondjes gevonden. Opvallend was dat er 25% meer verdamping plaatsvond in de behandelingen met extra ventilatie en 20% meer in de behandelingen met een fluctuerende RV, maar dat de huidmondjesreactie of houdbaarheid daardoor niet verbeterde. Slecht functioneren van de huidmondjes is dus niet altijd direct te koppelen aan slechte houdbaarheid, maar lijkt de kans daarop wel te verhogen.
Vervolgonderzoek
Verdamping berekend via de energiebalans van de toplaag van het gewas gaf wel de patronen van verdamping over de dag weer, maar kwam onvoldoende overeen met de werkelijk gemeten verdamping voor een betrouwbare kwantitatieve bepaling. Meerdere bladlagen in de energiebalans betrekken geeft mogelijk verbetering en wordt verder onderzocht.
In vervolgonderzoek wordt onderzocht of de houdbaarheidsproblemen ontstaan door een gebrekkige verdamping of door een suboptimaal klimaat. Ook wordt onderzocht op welk moment in de teelt problemen ontstaan die de houdbaarheid beïnvloeden.
Dit project is uitgevoerd door Plant Lighting en gefinancierd en gecoördineerd door Kas als Energiebron, een innovatieprogramma van LVVN en Glastuinbouw Nederland. Mede mogelijk gemaakt door Kennis in je Kas (KijK). De proef is intensief gevolgd en begeleid door telers.
